طعم اصیل جنوب شرق: آموزش مرحله به مرحله طرز تهیه ترشی انبه چابهاری
اگر اهل تجربهکردن طعمهای جدید و خاص باشید، قطعاً اسم ترشی انبه چابهاری به گوشتان خورده است. این ترشی از محبوبترین و شناختهشدهترین چاشنیهای جنوب شرق ایران است که ریشه در فرهنگ غذایی مردم چابهار دارد. با یادگیری طرز تهیه ترشی انبه چابهاری به ویژگی های منحصربهفرد این ترشی، استفاده از ادویههای محلی و طعمدهندههایی مثل تخم شوید، پودر گشنیز و گاهی حتی رب انار است که طعمی تند و ملس ایجاد میکند.
در حالی که ترشی بندری هم با انبه سبز درست میشود، طعم ترشی چابهاری کمی ملایمتر و در عین حال عطر و بوی تندتری دارد که باعث میشود سر سفرههای جنوبی همیشه طرفدار داشته باشد. اگر فرصت یا حوصله درستکردن این ترشی در خانه را ندارید، میتوانید از گزینههای خرید اینترنتی ترشی انبه استفاده کنید و طعم آماده و باکیفیت آن را بچشید. اما اگر اهل تجربه هستید، این دستور به شما کمک میکند در خانه همان طعم را بسازید.
در این مقاله، مرحلهبهمرحله شما را راهنمایی میکنیم تا بتوانید این ترشی خوشمزه را با ادویه محلی و روش صحیح خواباندن مواد تهیه کنید. همچنین جدول مواد لازم را برایتان آماده کردهایم تا بتوانید راحتتر خرید کنید و هیچ مادهای را فراموش نکنید. علاوه بر این، نکاتی برای بهتر شدن طعم ترشی و افزایش ماندگاری آن ارائه خواهیم داد تا مطمئن باشید نتیجهای مثل ترشیهای آماده بازار ولی با کیفیت خانگی خواهید داشت.
پس اگر به دنبال یک دستور پخت سنتی و کامل هستید که نتیجهاش ترشیای با طعم و عطر بینظیر باشد، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

تفاوتهای کلیدی ترشی انبه چابهاری با سبک بندری چیست؟
خیلی از افراد تصور میکنند ترشی انبه فقط یک نوع دارد، اما اگر اهل جنوب ایران باشید میدانید که سبکهای مختلفی مثل بندری، بلوچی و حتی سبکهای خانگی در استانهای مختلف وجود دارد. تفاوت اصلی طرز تهیه ترشی انبه چابهاری با ترشی بندری در چند نکته خلاصه میشود:
- نوع ادویهها
در ترشی بندری معمولاً تمر هندی و فلفل قرمز هندی نقش پررنگی دارند، در حالی که در ترشی بلوچی و چابهاری استفاده از تخم شوید، پودر گشنیز، تخم خردل و گاهی دانه شنبلیله رایجتر است. این موضوع باعث میشود طعم ترشی چابهاری کمی تلخ و ادویهایتر شود و بیشتر با سلیقه مردم آشپزی سیستان و بلوچستان هماهنگ باشد. - میزان تندی
ترشی بندری معمولاً بسیار تند و آتشین است. اما در ترشی چابهاری میزان فلفل به حدی است که طعم انبه و عطر ادویهها هم احساس شود. این تعادل باعث میشود حتی کسانی که با غذاهای خیلی تند میانه خوبی ندارند، بتوانند از این ترشی لذت ببرند. - رنگ و ظاهر ترشی
به دلیل استفاده از ادویههای زردرنگ و زردچوبه، رنگ ترشی چابهاری کمی روشنتر از بندری است. ضمن اینکه در بعضی دستورهای محلی از کمی رب انار استفاده میشود تا طعم ملس ایجاد شود، چیزی که کمتر در ترشی بندری دیده میشود. - مدت زمان خواباندن ترشی
در دستورهای چابهاری معمولاً زمان خواباندن مواد در سرکه یا آبنمک کمی طولانیتر است تا ادویهها کاملاً به خورد انبه بروند و طعم اصیل و سنتی ایجاد شود.
این تفاوتها باعث شدهاند که طرز تهیه ترشی انبه چابهاری یک تجربه منحصربهفرد باشد و برای کسانی که میخواهند سفرهای با طعمهای خاص جنوب شرق ایران داشته باشند، گزینهای جذاب محسوب شود.
نکته: اگر اهل امتحانکردن دستورهای سنتی هستید، پیشنهاد میکنیم ترشی چابهاری را حداقل یکبار در خانه درست کنید. بهخصوص اگر به ادویههای محلی علاقه دارید، این دستور یکی از بهترین نمونهها برای تجربه طعم اصیل جنوب شرق است.
طعم ترشی انبه چابهاری چطور توصیف میشود؟
ترشی انبه چابهاری یکی از محبوبترین ترشیهای جنوب ایران است و طعم منحصربهفردی دارد که آن را از سایر ترشیها متمایز میکند:
-
ترشی و ملس: بیشتر ترشی انبه چابهاری، ترش و کمی ملس است؛ ترشی ناشی از سرکه و انبه کال و ملس بودن از شیرینی طبیعی انبه یا میزان کم شکر اضافه حاصل میشود.
-
تندی ملایم: در برخی نسخهها، ادویههایی مثل فلفل خشک یا زنجبیل به مقدار کم اضافه میشود، بنابراین تندی آن غالب نیست و بیشتر به تعادل طعم کمک میکند.
-
عطر ادویههای محلی: ادویههایی مثل هل، میخک و دارچین باعث میشوند ترشی علاوه بر طعم ترش و ملس، عطر دلنشین و خاص جنوب ایران را داشته باشد.
ترشی انبه چابهاری عموماً ترش و کمی ملس با تندی ملایم است و عطر ادویههای محلی، آن را بسیار خوشطعم و متفاوت از سایر ترشیها میکند.
برای تهیه این ترشی به ادویههای خاص نیاز دارید. جهت استعلام موجودی و قیمت ادویهجات جنوبی با شماره 09172882588 تماس بگیرید.
نقش ادویههای محلی و خاص در دستور طرز تهیه ترشی انبه چابهاری
یکی از مهمترین عواملی که باعث میشود طرز تهیه ترشی انبه چابهاری اینقدر متفاوت و محبوب باشد، استفاده از ادویههای محلی است. در واقع، مردم چابهار و بلوچستان اعتقاد دارند که عطر و طعم یک ترشی خوب نهتنها به کیفیت انبه بستگی دارد، بلکه به ترکیب درست ادویهها هم مربوط میشود.
استفاده از تخم شوید و ادویههای بلوچی
یکی از شاخصترین مواد در این ترشی، تخم شوید است. این ادویه باعث ایجاد عطری خاص و کمی تلخ میشود که طعم نهایی ترشی را پیچیدهتر میکند. علاوه بر تخم شوید، استفاده از ادویههای بلوچی مثل تخم گشنیز، خردل، فلفل سیاه و حتی کمی شنبلیله به ترشی عمق بیشتری میدهد. این ترکیب باعث میشود وقتی درِ شیشه ترشی را باز میکنید، یک بوی تند و معطر تمام آشپزخانه را پر کند.
لیست ادویه مخصوص ترشی انبه چابهاری (بلوچی)
-
فلفل خشک یا پودر فلفل قرمز: برای ایجاد تندی ملایم
-
زنجبیل خشک یا تازه: عطر گرم و طعم تند ملایم
-
هل سبز یا هل سیاه: عطری خاص و خوشبو
-
میخک (Clove): عطر قوی و طعم کمی شیرین-گرم
-
دارچین: طعم گرم و مطبوع، کمک به تعادل طعم ترشی
-
زردچوبه: رنگ طلایی و خواص ضد میکروبی
-
گشنیز خشک یا پودر گشنیز: طعم مطبوع و سنتی
-
رازیانه: کمی شیرینی و عطر مخصوص
-
سیر خشک یا تازه: طعم و خاصیت نگهدارنده
-
نمک دریا یا نمک طبیعی: نگهدارنده اصلی و تعادل طعم
-
سرکه طبیعی یا آبلیمو: اسیدیته برای طعم ترش و ماندگاری
نکته: مقدار و ترکیب ادویهها ممکن است بین خانوادهها و مناطق مختلف چابهار کمی متفاوت باشد، اما این ادویهها پایه و اساس ترشی بلوچی سنتی چابهاری را تشکیل میدهند.

آیا درطرز تهیه ترشی انبه چابهاری از رب استفاده میشود؟
یکی از سوالات رایج درباره این ترشی این است که آیا باید از رب انار یا گوجه استفاده کرد یا نه؟ پاسخ این است که بسته به ذائقه میتوانید کمی رب انار اضافه کنید تا طعم ملس و شیرینی ملایمی ایجاد شود. بعضی خانوادههای چابهاری به این مرحله خیلی اعتقاد دارند و آن را راز خوشمزه شدن ترشی میدانند.
کاربرد دقیق رب انار (یا تمر هندی) در ترشیهای سنتی چابهار
در ترشیهای سنتی چابهار، رب انار یا تمر هندی نقش مهمی در ایجاد طعم و رنگ منحصربهفرد دارند:
-
تعادل طعم ترش و ملس:
-
رب انار یا تمر هندی، علاوه بر طعم ترش، مقداری شیرینی طبیعی دارد که باعث میشود ترشی ترش و ملس شود و تندی و تلخی برخی ادویهها را متعادل کند.
-
-
افزایش ماندگاری:
-
اسیدیته طبیعی این مواد باعث ایجاد محیط نامساعد برای رشد باکتریها و کپک میشود و به نگهداری طولانیتر ترشی کمک میکند.
-
-
رنگدهی طبیعی:
-
رب انار به ترشی رنگ قرمز یا صورتی جذاب میدهد و باعث میشود ترشی ظاهری زیبا و اشتهابرانگیز داشته باشد.
-
-
طعم دهی عمیق و پیچیده:
-
ترکیب رب انار یا تمر هندی با ادویههای محلی، طعم خاص جنوب ایران را ایجاد میکند که در سایر ترشیها کمتر دیده میشود.
-
استفاده از رب انار یا تمر هندی در ترشیهای چابهاری، هم به طعم ملس و مطبوع کمک میکند، هم رنگ و ماندگاری ترشی را افزایش میدهد و ویژگی منحصربهفرد آن را رقم میزند.
تاثیر ادویهها در ماندگاری ترشی
ادویهها فقط برای طعمدهی نیستند. بسیاری از این ادویهها خاصیت ضدباکتری دارند و باعث میشوند ترشی دیرتر خراب شود. برای مثال، زردچوبه و فلفل سیاه علاوه بر رنگ و طعم، به نگهداری طولانیتر ترشی کمک میکنند.
نکته آشپزی: اگر برای اولین بار این ترشی را درست میکنید، توصیه میکنم ادویهها را تازه آسیاب کنید تا عطر آنها قویتر باشد. این کار تأثیر چشمگیری روی کیفیت نهایی ترشی دارد.
مواد لازم برای طرز تهیه ترشی انبه چابهاری اصل
قبل از شروع به کار، بهتر است مواد موردنیاز را آماده کنید تا در طول کار چیزی را فراموش نکنید. جدول زیر، لیست کامل مواد لازم برای تهیه طرز تهیه ترشی انبه چابهاری را نشان میدهد:
|
نام ماده |
مقدار پیشنهادی | توضیحات |
| انبه سبز تازه | ۱ کیلوگرم |
انبهها باید سفت و بدون لک باشند |
|
سرکه سفید یا سرکه محلی |
۳ لیوان | برای خواباندن انبهها |
| تخم شوید | ۲ قاشق غذاخوری |
ادویه اصلی ترشی چابهاری |
|
تخم گشنیز |
۱ قاشق غذاخوری | بهتر است تازه آسیاب شود |
| تخم خردل | ۱ قاشق چایخوری |
برای عطر و طعم خاص |
|
فلفل قرمز خشک |
۵-۶ عدد | مقدار آن را با توجه به ذائقه تنظیم کنید |
| پودر زردچوبه | ۱ قاشق غذاخوری |
رنگدهنده و ضدباکتری |
|
سیر تازه |
۶-۷ حبه | رندهشده یا لهشده |
| نمک | به مقدار لازم |
برای مزهدارکردن و نگهداری طولانی |
|
روغن خردل یا روغن کنجد |
نصف لیوان | برای جلوگیری از کپکزدگی و طعم بهتر |
| رب انار (اختیاری) | ۲ قاشق غذاخوری |
برای ایجاد طعم ملس و رنگ زیباتر |
جایگزینهای مناسب برای انبه نارس (کال) در صورت عدم دسترسی
اگر انبه نارس برای تهیه ترشی در دسترس نباشد، میتوان از جایگزینهای مناسب استفاده کرد تا طعم ترش و بافت سفت ترشی حفظ شود:
-
انبه نیمهرسیده:
-
بافت کمی نرمتر دارد اما هنوز قابل استفاده برای ترشی است.
-
طعم ترشی ملایمتر خواهد شد، بنابراین میتوان کمی سرکه یا لیمو اضافه کرد تا طعم ترش مطلوب حفظ شود.
-
-
آلو سبز یا آلوچه:
-
طعم ترش و بافت مناسب برای نگهداری طولانی دارد.
-
به عنوان جایگزین در ترشیهای مشابه انبه قابل استفاده است.
-
-
گوجه سبز یا زغال اخته ترش:
-
بافت سفت و ترش مناسب دارد و میتواند جایگزین انبه کال در ترشیهای جنوب ایران شود.
-
-
مخلوط سبزیجات ترش:
-
ترکیبی از خیار، گل کلم و هویج با کمی آبلیمو یا سرکه میتواند جایگزین مناسبی باشد.
-
نکته: هنگام استفاده از جایگزینها، باید مقدار سرکه و ادویهها کمی تنظیم شود تا تعادل طعم ترشی حفظ شود و کیفیت ترشی مشابه ترشی با انبه کال باقی بماند.

دستور پخت قدم به قدم و کامل
مرحله اول طرز تهیه ترشی انبه چابهاری : آمادهسازی مواد اولیه
- شستن و برش انبهها:
ابتدا انبههای سبز را خوب بشویید تا گردوغبار یا آلودگی سطحی آنها پاک شود. سپس آنها را خشک کنید و به قطعات دلخواه برش دهید. (توصیه میشود برشها متوسط باشند تا هم طعم ادویهها را خوب جذب کنند و هم هنگام سرو شکلشان حفظ شود.) - خشککردن انبهها:
برشهای انبه را روی یک پارچه تمیز پهن کنید و چند ساعت در سایه قرار دهید تا کمی خشک شوند. این کار باعث میشود آب اضافی انبهها گرفته شود و ترشی دیرتر خراب شود. - آمادهسازی ادویهها:
تخم شوید، تخم گشنیز و تخم خردل را کمی تفت دهید تا عطرشان آزاد شود. سپس آنها را آسیاب کنید تا پودر یکدست به دست آید. این مرحله کلید رسیدن به عطر خاص ترشی چابهاری است.
مرحله دوم طرز تهیه ترشی انبه چابهاری: ترکیب ادویهها و خواباندن ترشی
در یک کاسه بزرگ، انبهها را با ادویههای آسیابشده، سیر، زردچوبه و نمک مخلوط کنید. سپس سرکه را اضافه کنید تا مواد کاملاً در آن غوطهور شوند. روی ظرف را بپوشانید و به مدت ۲۴ ساعت در جای خنک بگذارید تا ادویهها به خورد انبه بروند.
نکته: بعضی آشپزهای محلی این مرحله را تا ۳ روز ادامه میدهند و هر روز مواد را کمی هم میزنند تا مزه یکنواخت شود.
مرحله سوم طرز تهیه ترشی انبه چابهاری: اضافهکردن روغن و نگهداری ترشی
بعد از اینکه انبهها بهخوبی طعم ادویهها را گرفتند (معمولاً ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از مرحله قبل)، روغن خردل یا کنجد را کمی گرم کنید تا بوی خامی آن گرفته شود. سپس بگذارید خنک شود و آن را به ترکیب انبه و ادویه اضافه کنید.
این کار چند مزیت دارد:
- مانع کپکزدگی ترشی میشود.
- طعم و عطر ترشی را کاملتر میکند.
- باعث ماندگاری طولانیتر میشود.
بعد از اضافهکردن روغن، مواد را در شیشههای تمیز و خشک بریزید و درب آنها را محکم ببندید. شیشهها را حداقل ۷ تا ۱۰ روز در جای خنک و دور از نور نگه دارید تا ترشی کاملاً جا بیفتد. هرچه مدت زمان خواباندن ترشی بیشتر باشد، طعم آن بهتر میشود.

نکات مهم برای رسیدن به طعم اصیل و سنتی در طرز تهیه ترشی انبه چابهاری
- کیفیت انبهها:
همیشه از انبههای سبز و سفت استفاده کنید. انبههای رسیده باعث شلشدن بافت ترشی و کپکزدگی سریعتر میشوند. - ادویه تازه:
همانطور که قبلاً گفتیم، استفاده از ادویههای تازه آسیابشده کلید موفقیت در این دستور است. ادویه کهنه طعم کمتری دارد و نتیجه کار دلچسب نخواهد بود. - نسبت ادویهها:
در آشپزی سنتی چابهار، نسبت تخم شوید به تخم گشنیز معمولاً ۲ به ۱ است. این نسبت باعث میشود عطر شوید غالب باشد ولی گشنیز هم نقش خودش را داشته باشد. - تنظیم تندی:
اگر به طعمهای خیلی تند علاقه ندارید، تعداد فلفلهای خشک را کمتر کنید. اما به یاد داشته باشید که کمی تندی برای رسیدن به طعم اصیل ضروری است. - استفاده از سرکه محلی:
اگر دسترسی دارید، حتماً از سرکههای محلی (سرکه خرما یا سرکه انگور خانگی) استفاده کنید. طعم این سرکهها با سرکه صنعتی متفاوت است و باعث خوشمزهتر شدن ترشی میشود.
جمعبندی طرز تهیه ترشی انبه چابهاری
طرز تهیه ترشی انبه چابهاری فقط یک دستور آشپزی نیست؛ یک سفر کوچک به فرهنگ و طعمهای خاص جنوب شرق ایران است. ترکیب انبه سبز تازه با ادویههای بلوچی مثل تخم شوید و گشنیز، طعمی خلق میکند که هم ملس است، هم تند و هم معطر. اگر اهل تجربهکردن طعمهای جدید هستید، این ترشی میتواند یک چاشنی خاص و متفاوت برای سفره شما باشد.
با درستکردن این ترشی در خانه، نهتنها از مواد تازه و سالم استفاده میکنید، بلکه یک تجربه آشپزی هیجانانگیز خواهید داشت که نتیجهاش چیزی شبیه ترشیهای دستساز محلی است. کافی است کمی حوصله به خرج دهید، ادویهها را تازه آسیاب کنید و اجازه دهید ترشی چند روزی جا بیفتد تا نتیجهای کاملاً حرفهای داشته باشید.
پس دفعه بعد که مهمان دارید یا میخواهید سفرهای رنگارنگ و متفاوت بچینید، این ترشی را سرو کنید و از دیدن تعجب و لذت مهمانهایتان لذت ببرید. اگر هم نمیدانید چه نوع ترشی انبه برای ذائقه شما مناسبتر است، پیشنهاد میکنیم حتماً مقاله راهنمای انتخاب ترشی انبه را بخوانید تا با انواع ترشیها، میزان تندی، و ادویههای مختلف آشنا شوید و بهترین انتخاب را برای خانوادهتان داشته باشید..
برای تهیه این ترشی به ادویههای خاص نیاز دارید. جهت استعلام موجودی و قیمت ادویهجات جنوبی با شماره 09172882588 تماس بگیرید.
سوالات متداول
۱. ترشی انبه چابهاری دقیقاً چه طعمی دارد و تفاوت آن با ترشی بندری چیست؟
طعم این ترشی کمی تند، معطر و با عطر شوید و گشنیز مشخص میشود. در مقایسه با ترشی بندری کمی ملایمتر ولی خوشعطرتر است.
۲. آیا ادویه مخصوص ترشی بلوچی را میتوان آماده تهیه کرد؟
بله، برخی فروشگاههای ادویهجات بستههای آماده ادویه ترشی بلوچی ارائه میکنند. اما اگر میخواهید طعم اصیل داشته باشید، بهتر است خودتان ادویهها را تازه تهیه و آسیاب کنید.
۳. چرا در برخی دستورهای ترشی سنتی چابهار از رب انار استفاده میشود؟
رب انار باعث ایجاد طعم ملس و رنگ زیباتر میشود. این مورد اختیاری است و بسته به ذائقه خانوادهها متفاوت است.
۴. این ترشی چقدر باید تند باشد تا طعم اصیل خود را داشته باشد؟
معمولاً ترشی چابهاری تند است ولی نه آنقدر که طعم انبه و ادویهها را بپوشاند. بهتر است فلفل را متعادل اضافه کنید.
۵. بهترین غذا برای سرو در کنار ترشی انبه چابهاری چیست؟
این ترشی همراه با غذاهای دریایی، ماهی سرخشده و حتی خوراکهای گوشتی جنوبی فوقالعاده میشود.