هزینه تهیه ترشی انبه خانگی: مقایسه اقتصادی با انواع آماده
در روزگاری که تورم و افزایش قیمت مواد غذایی دغدغهی اصلی بسیاری از خانوادهها شده است، بسیاری از افراد بهدنبال راههایی برای کاهش هزینههای روزمره و صرفهجویی اقتصادی هستند. یکی از سؤالات رایج میان علاقهمندان به آشپزی خانگی این است که آیا تهیه ترشی انبه خانگی واقعاً بهصرفهتر از خرید نوع آماده آن است؟
در نگاه اول، ممکن است تصور شود هزینه تهیه ترشی انبه خانگی بیشتر است، چون نیاز به خرید انبه، سرکه، ادویه و شیشه دارد. اما وقتی به قیمت تمامشده، کیفیت مواد اولیه، ماندگاری و حجم محصول نهایی نگاه کنیم، نتیجه ممکن است متفاوت باشد.
در این مقاله قصد داریم بهصورت گامبهگام، هزینه تهیه ترشی انبه خانگی را بررسی کنیم، اجزای تشکیلدهندهی آن را تحلیل کنیم، با قیمت ترشیهای آماده در بازار مقایسه نماییم و در نهایت بفهمیم آیا تولید خانگی این چاشنی خوشطعم از نظر صرفه اقتصادی و کیفیت مواد اولیه ارزش سرمایهگذاری زمان و انرژی را دارد یا خیر.
مقایسه کلی هزینه تهیه ترشی انبه خانگی vs آماده
| نوع ترشی | میانگین قیمت هر کیلو | کیفیت مواد اولیه | ماندگاری | ارزش اقتصادی در بلندمدت |
|---|---|---|---|---|
| ترشی انبه صنعتی | ۱۶۰ تا ۲۴۰ هزار تومان | متوسط (سرکه صنعتی، مواد نگهدارنده) | بالا | متوسط – مناسب برای مصرف سریع |
| ترشی انبه محلی/خانگی بازار | ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان | بالا (انبه تازه، ادویه طبیعی) | متوسط | بالا – ارزش غذایی بیشتر |
| ترشی انبه خانگی (تهیه شخصی) | ۱۴۰ تا ۲۲۰ هزار تومان (با احتساب همه هزینهها) | بسیار بالا (قابل کنترل توسط فرد) | متغیر | بالا – مخصوص خانوادهها و مصرف بلندمدت |
برای خرید انواع ترشی جات از سایت کاثوم کاملیا دیدن کنید یا با شماره های 09172882588-09357655355-09177656361 تماس بگیرید

اجزای اصلی هزینه تهیه ترشی انبه خانگی
تهیه ترشی انبه خانگی، در نگاه اقتصادی، شامل چند مؤلفهی اصلی هزینه است که هرکدام نقش تعیینکنندهای در قیمت تمامشده دارند. شناخت دقیق این اجزا کمک میکند تا بتوانید بودجهتان را بهتر مدیریت کنید و از نظر صرفه اقتصادی تصمیم بهتری بگیرید.
هزینه انبه خام
اولین و مهمترین بخش هزینه، قیمت انبه است. انبه مورد استفاده برای ترشی معمولاً باید نیمهرس و سفت باشد تا در طول زمان تخمیر، بافت خود را حفظ کند. در فصل برداشت (معمولاً اواخر بهار تا اوایل تابستان)، قیمت انبه خام بهمراتب پایینتر است و در برخی شهرهای جنوبی ایران حتی با نصف قیمت فصلی قابل تهیه است.
بهعنوان مثال، اگر در فصل مناسب خرید کنید، هزینهی انبه خام برای هر کیلو حدود ۶۰ تا ۹۰ هزار تومان خواهد بود، درحالیکه در خارج از فصل این قیمت ممکن است به بالای ۱۵۰ هزار تومان برسد. بنابراین، زمان خرید انبه نقش مستقیمی در کاهش هزینه تهیه ترشی انبه خانگی دارد.
هزینه سرکه
سرکه بخش ثابت هر نوع ترشی است و معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ درصد از کل قیمت تمامشده را شامل میشود. برای ترشی انبه، بهتر است از سرکه طبیعی (مانند سرکه انگور یا سیب) استفاده شود تا طعم و ماندگاری بهتری داشته باشد. میانگین هزینهی هر لیتر سرکه طبیعی در بازار بین ۴۰ تا ۷۰ هزار تومان است. در صورتیکه از سرکه صنعتی استفاده کنید، قیمت کاهش مییابد اما کیفیت نهایی ممکن است کمی پایینتر بیاید.
هزینه روغن (در صورت استفاده)
در برخی دستورهای خانگی، برای افزایش دوام و جلوگیری از کپکزدگی، از مقدار کمی روغن (معمولاً روغن زیتون یا کنجد) استفاده میشود. این بخش از نظر مالی کوچک است اما بر کیفیت و ماندگاری محصول تأثیر قابل توجهی دارد. هر قاشق غذاخوری روغن زیتون حدود ۳ تا ۵ هزار تومان هزینه دارد، و در مجموع ممکن است ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان به هزینه نهایی اضافه کند.
هزینه ادویهها و افزودنیها
ترکیب ادویهها (مانند تخم گشنیز، فلفل قرمز، زردچوبه، خردل، نمک و شنبلیله خشک) علاوهبر طعم، هویت منطقهای ترشی را مشخص میکند. مجموع هزینهی این ادویهها معمولاً در هر کیلو ترشی، حدود ۲۰ تا ۴۰ هزار تومان است. البته اگر در خانه ادویههای پایه را داشته باشید، این عدد بهمراتب کمتر میشود.
هزینه شیشه و بستهبندی
شیشههای مخصوص ترشی، در ظاهر هزینهی کوچک اما مهمی دارند. بسته به اندازه و نوع درپوش، هر شیشه ممکن است بین ۱۰ تا ۳۰ هزار تومان قیمت داشته باشد. اگر قصد تهیهی ترشی در حجم بالا دارید، میتوانید از ظروف بازیافتی یا شیشههای شستوشو دادهشده استفاده کنید تا هزینهی کلی کاهش یابد.
بررسی هزینههای جانبی در تهیه ترشی انبه خانگی
در نگاه اول ممکن است تصور شود که هزینهی اصلی در تهیهی ترشی انبه فقط مربوط به مواد اولیه است، اما واقعیت این است که هزینههای جانبی بخش قابلتوجهی از قیمت تمامشدهی واقعی را تشکیل میدهند. در تحلیل اقتصادی، این نوع هزینهها را «هزینههای پنهان» یا هزینه فرصت نیز مینامند، زیرا بخشی از منابع (مثل زمان و انرژی) صرف تولید خانگی میشود.
هزینه زمان و نیروی کار خانگی
تهیهی ترشی انبه کاری زمانبر است. از شستن و پوستگیری انبه گرفته تا خردکردن، خشککردن، ترکیب با ادویهها و ریختن در شیشه—all این مراحل زمان قابل توجهی میطلبد.
بهطور متوسط برای تهیهی ۳ تا ۴ کیلو ترشی، حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان مفید صرف میشود. اگر بخواهیم ارزش این زمان را به صورت اقتصادی در نظر بگیریم (مثلاً بر مبنای حداقل دستمزد یا زمان قابل جایگزین)، این زمان حدود ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان ارزش اقتصادی دارد.
بنابراین، زمان صرفشده یکی از مؤلفههای پنهان هزینه تهیه ترشی انبه خانگی است که نباید نادیده گرفته شود، بهویژه برای افرادی که مشغلهی کاری زیادی دارند.
هزینه انرژی (گاز و برق)
گرچه فرآیند تخمیر ترشی به انرژی زیادی نیاز ندارد، اما شستوشو، خشککردن، ضدعفونی شیشهها و آمادهسازی مواد میتواند مصرف انرژی را افزایش دهد.
در برآورد تقریبی، برای هر بار تهیهی ترشی انبه در مقیاس خانگی، هزینه انرژی (آب گرم، گاز یا برق) بین ۱۰ تا ۲۰ هزار تومان است. در مناطق با تعرفه بالاتر، این رقم ممکن است به ۳۰ هزار تومان برسد.
هزینه شستوشو و ضدعفونی ظروف
اگر از شیشههای قدیمی یا قابل استفادهی مجدد استفاده میکنید، باید آنها را بهطور کامل استریل کنید تا از کپکزدگی جلوگیری شود. هزینهی مواد شوینده، آب داغ و دستمالهای خشککننده در مجموع ممکن است ۵ تا ۱۰ هزار تومان برای هر سری ترشی باشد.
هزینه بستهبندی برای نگهداری بلندمدت
اگر قصد دارید ترشی را برای فروش یا نگهداری طولانیمدت آماده کنید، نیاز به درپوشهای وکیوم، برچسب و گاهی نایلون بستهبندی خواهید داشت. در این حالت، هزینه بستهبندی ممکن است از ۱۵ تا ۴۰ هزار تومان به ازای هر چند شیشه متغیر باشد. این بخش در مقیاس خانگی شاید کوچک بهنظر برسد، اما در مقیاس تولیدی یا خانوادگی گسترده، اثر قابلتوجهی دارد.

تحلیل قیمت انواع ترشی انبه آماده
برای ارزیابی دقیق هزینه تهیه ترشی انبه خانگی، لازم است بدانیم در بازار، ترشی انبه آماده با چه قیمتی عرضه میشود و چه عواملی باعث اختلاف قیمت میان برندها و محصولات خانگی میشود. این بخش به شما کمک میکند تصویر روشنی از تفاوت قیمت تمامشده، کیفیت و صرفه اقتصادی بین تولید خانگی و خرید آماده داشته باشید.
بررسی قیمت برندهای صنعتی
در بازار ایران، برندهایی مانند دلوسه، بهروز، یک و سحر ترشی انبه را در بستهبندیهای ۳۵۰ تا ۵۰۰ گرمی عرضه میکنند.
میانگین قیمت این محصولات در سال ۱۴۰۴ تا اوایل ۱۴۰۵ حدود ۸۰ تا ۱۲۰ هزار تومان برای هر نیمکیلو است.
با در نظر گرفتن این میانگین، قیمت هر کیلو ترشی انبه آماده صنعتی بین ۱۶۰ تا ۲۴۰ هزار تومان برآورد میشود.
البته بسته به نوع روغن استفادهشده (زیتون یا مایع)، درصد انبه واقعی و نوع ادویهها، این قیمت ممکن است بالاتر رود.
نکته مهم: برندهای صنعتی معمولاً از سرکه صنعتی و مواد نگهدارنده استفاده میکنند تا ماندگاری بالا رود، اما همین مسئله باعث افت کیفیت طعم و ارزش تغذیهای میشود. بنابراین قیمت پایینتر همیشه نشانهی صرفه اقتصادی واقعی نیست.
هزینه تهیه ترشی انبه خانگی و محلی
در بسیاری از شهرهای جنوبی (مثل بندرعباس، بوشهر و میناب)، ترشی انبه بهصورت خانگی تولید و در بازارهای محلی یا آنلاین فروخته میشود.
قیمت این نوع ترشی معمولاً بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر کیلو است، زیرا:
-
از انبه تازه و ادویههای طبیعی استفاده میشود،
-
فرآوری دستی و بدون مواد نگهدارنده دارد،
-
و در مقیاس محدود تولید میشود.
اگرچه قیمت آن از ترشی صنعتی بالاتر است، اما از نظر کیفیت مواد اولیه، طعم و ارزش تغذیهای، تفاوت چشمگیری دارد و اغلب مشتریان وفادار خود را حفظ میکند.
مقایسه کیفیت و حجم محصول نهایی
در تحلیل اقتصادی، صرفهی یک محصول فقط به عدد روی فاکتور خرید مربوط نمیشود، بلکه باید دید در ازای پرداخت آن هزینه، چه کیفیت و چه مقدار محصول واقعی دریافت میکنیم. در مورد ترشی انبه، تفاوت بین تولید خانگی و خرید آماده در دو جنبهی مهم خود را نشان میدهد: کیفیت مواد اولیه و حجم خالص محصول.
حجم خالص محصول در ترشی آماده
در ترشیهای صنعتی، معمولاً حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد از حجم ظرف را مایع (سرکه یا روغن) تشکیل میدهد. به عبارت دیگر، از هر کیلو ترشی آماده ممکن است تنها حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ گرم انبه واقعی وجود داشته باشد.
این یعنی در واقع، بخش قابل توجهی از هزینهای که میپردازید صرف مایع پرکننده میشود نه میوهی اصلی.
علاوه بر آن، بعضی برندها برای کاهش قیمت تمامشده از ترکیبهای حجمی مانند خیار، هویج یا ادویههای زیاد استفاده میکنند که حجم ظاهری را بالا میبرد اما ارزش غذایی و طعم واقعی انبه را کاهش میدهد.
حجم خالص در ترشی خانگی
در مقابل، در ترشی انبه خانگی معمولاً ۸۵ تا ۹۰ درصد از وزن کل، خود انبه و ادویه است. شما کنترل کامل روی میزان سرکه و روغن دارید و میتوانید بهدلخواه خود آن را تنظیم کنید.
به همین دلیل، هر کیلو ترشی خانگی در حقیقت حجم و مواد مفید بیشتری نسبت به ترشی آماده دارد.
از طرف دیگر، چون از انبه تازه و سالم استفاده میشود، بافت میوه بعد از چند ماه نگهداری همچنان حفظ میشود و طعم طبیعیتر و تندتری دارد.
کیفیت مواد و سلامت مصرف
کیفیت یکی از نقاط تمایز اصلی است. در ترشیهای صنعتی برای افزایش ماندگاری، از نگهدارندهها، رنگهای خوراکی و سرکههای مصنوعی استفاده میشود. این ترکیبات ممکن است در بلندمدت تأثیر منفی بر سلامت دستگاه گوارش بگذارند.
اما در تولید خانگی، شما میتوانید از سرکه طبیعی، روغن زیتون و ادویههای تازه استفاده کنید. این ترکیبها نهتنها سالمترند بلکه باعث بهبود هضم و افزایش ارزش تغذیهای میشوند.

نمودار شکست هزینه: محاسبه نقطه سربهسر ترشی انبه خانگی و آماده
برای درک بهتر صرفهی اقتصادی تهیه ترشی در خانه، باید بدانیم چه زمانی مجموع هزینههای خانگی کمتر یا برابر با هزینه خرید ترشی آماده میشود. این نقطه همان جایی است که تولید خانگی از نظر مالی “بهصرفه” میشود.
گام اول: محاسبه هزینه واقعی تولید خانگی
با توجه به بخشهای قبل، هزینه مواد اولیه (انبه، سرکه، ادویه، روغن و شیشه) بهطور میانگین بین ۱۲۰ تا ۱۸۰ هزار تومان برای هر کیلو است.
اگر هزینههای جانبی (انرژی، بستهبندی، زمان) را هم اضافه کنیم، قیمت تمامشدهی واقعی هر کیلو ۱۴۰ تا ۲۲۰ هزار تومان خواهد بود.
میانگین منطقی برای محاسبه:
💰 ۱۸۰ هزار تومان برای هر کیلو ترشی انبه خانگی
گام دوم: مقایسه با قیمت بازار
قیمت هر کیلو ترشی انبه آماده (برندهای صنعتی و محلی) بین ۱۶۰ تا ۳۰۰ هزار تومان متغیر است.
بنابراین در شرایط معمول، تولید خانگی در همان بازه قیمتی قرار میگیرد، اما با کیفیت بسیار بالاتر.
گام سوم: تحلیل نقطه سربهسر
| وضعیت | هزینه هر کیلو (تومان) | توضیح |
|---|---|---|
| تهیه خانگی در حجم کم (۱ تا ۲ کیلو) | ۲۰۰–۲۲۰ | هزینه شیشه و انرژی بالاتر است |
| تهیه خانگی در حجم متوسط (۳ تا ۵ کیلو) | ۱۶۰–۱۸۰ | بهصرفه و متعادل |
| تهیه خانگی در حجم زیاد (بیش از ۵ کیلو) | ۱۳۰–۱۵۰ | سربهسر و سودآور نسبت به خرید آماده |
نتیجه: اگر شما در فصل مناسب انبه، ترشی را در حجم بیش از ۵ کیلو تهیه کنید، هزینهی هر کیلو حدود ۳۰٪ کمتر از خرید آماده خواهد بود.
تحلیل گرافیکی (توصیفی نمودار)
اگر این دادهها را روی نمودار رسم کنیم، محور افقی نشاندهندهی «حجم تولید» و محور عمودی «هزینه هر کیلو» است.
در حجمهای پایین، منحنی خانگی بالاتر از منحنی ترشی آماده است (یعنی هنوز بهصرفه نیست)،
اما از نقطهی ۳ تا ۵ کیلو به بالا، منحنی هزینه خانگی پایینتر میآید و از این نقطه به بعد، تولید خانگی کاملاً مقرونبهصرفه میشود.
صرفهجویی در بلندمدت با تهیه ترشی در فصل انبه
یکی از مهمترین عوامل کاهش هزینه تهیه ترشی انبه خانگی، زمان خرید و تهیه آن است. خرید انبه در فصل برداشت، نه تنها قیمت مواد اولیه را پایین میآورد بلکه امکان ذخیرهسازی و مصرف طولانیمدت را نیز فراهم میکند.
خرید انبه در فصل مناسب
در فصل انبه (معمولاً خرداد تا مرداد)، قیمت هر کیلو انبه تازه به حداقل میرسد. به عنوان مثال:
-
قیمت انبه تازه در فصل: ۶۰ تا ۹۰ هزار تومان
-
قیمت انبه خارج از فصل: ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان
این تفاوت حدود ۵۰ درصد کاهش هزینه را نشان میدهد. با خرید در حجم بالا، میتوانید هزینه سرانه هر کیلو ترشی خانگی را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
ذخیرهسازی بلندمدت
ترشی انبه خانگی، اگر بهدرستی تهیه شود، میتواند ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری داشته باشد. این یعنی خانوادهها میتوانند در طول سال، از خرید ترشی صنعتی با قیمت بالاتر جلوگیری کنند.
به بیان دیگر، هر شیشه ترشی که در فصل انبه تهیه میکنید، در ماههای بعد باعث صرفهجویی در هزینههای غذایی میشود.
اثر اقتصادی ترکیبی
با جمع کردن عوامل زیر، صرفهجویی بلندمدت مشخص میشود:
-
قیمت پایین انبه در فصل برداشت
-
کنترل روی مواد اولیه و کیفیت بالا
-
حجم واقعی انبه در ترشی خانگی
-
ماندگاری طولانی و امکان ذخیرهسازی
نتیجه: حتی اگر هزینه اولیه در روزهای تهیه کمی بیشتر به نظر برسد، در بلندمدت سرمایهگذاری شما بازده اقتصادی بالایی دارد و از خرید ترشی آماده گرانتر جلوگیری میکند.

آیا مزیت کنترل مواد اولیه (کیفیت) هزینه اضافی را توجیه میکند؟
یکی از بزرگترین مزایای تهیه ترشی انبه در خانه، توانایی کنترل کامل بر مواد اولیه است. این ویژگی ممکن است هزینه اولیه را کمی بالاتر ببرد، اما ارزش آن در بلندمدت میتواند بسیار بیشتر از هزینه اضافی باشد.
کنترل کیفیت انبه و ادویهها
با تهیه خانگی:
-
میتوانید انبه تازه و سالم انتخاب کنید، بدون هیچ گونه آسیب یا آفت
-
از ادویههای طبیعی و بدون مواد افزودنی استفاده کنید
-
میزان سرکه، نمک و روغن را مطابق ذائقه و سلامت خانواده تنظیم کنید
این کنترل کیفیت باعث میشود ترشی نهایی سالمتر و خوشطعمتر باشد و ارزش غذایی بالاتری نسبت به انواع صنعتی داشته باشد.
کاهش هزینههای پنهان سلامت
در ترشیهای صنعتی از مواد نگهدارنده، رنگ و طعم مصنوعی استفاده میشود که ممکن است تأثیر منفی روی سلامت داشته باشد. تهیه خانگی با کنترل کامل مواد، هزینههای پنهان سلامتی را کاهش میدهد و از نظر اقتصادی بهصرفهتر است.
تحلیل اقتصادی
اگر بخواهیم صرفه اقتصادی را محاسبه کنیم:
-
هزینه اضافه برای خرید مواد اولیه بهتر (انبه تازه، ادویه طبیعی) حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد افزایش هزینه کل است
-
اما مزایای آن شامل افزایش ارزش غذایی، کاهش مواد افزودنی، ماندگاری بیشتر و رضایت خانواده میشود
بنابراین، هزینه اضافی بهعنوان سرمایهگذاری برای کیفیت و سلامت قابل توجیه است. در بلندمدت، ارزش این سرمایهگذاری از نظر اقتصادی و رفاه خانواده بیشتر از صرفه جویی جزئی در هزینه است.
جمعبندی
تهیه ترشی انبه خانگی نه تنها یک تجربه خوشمزه و سرگرمکننده در آشپزی است، بلکه از نظر اقتصادی نیز کاملاً بهصرفه و ارزشمند محسوب میشود. با خرید انبه تازه در فصل برداشت، استفاده از ادویههای طبیعی و کنترل کامل روی مواد اولیه، میتوانید ترشیای سالم، خوشطعم و با ماندگاری بالا تولید کنید.
به یاد داشته باشید که هزینه تهیه ترشی انبه خانگی در حجم مناسب (۳ تا ۵ کیلو یا بیشتر) معمولاً کمتر یا برابر با خرید ترشی آماده است و کیفیت محصول نهایی بسیار بالاتر خواهد بود. این یعنی شما هم صرفهجویی اقتصادی کردهاید و هم سلامت و ارزش غذایی خانواده را تضمین کردهاید.
برای خرید انواع ترشی جات از سایت کاثوم کاملیا دیدن کنید یا با شماره های 09172882588-09357655355-09177656361 تماس بگیرید
سوالات متداول
1- آیا تهیه ترشی انبه خانگی همیشه بهصرفهتر از خرید آماده است؟
بله، بهخصوص اگر ترشی را در فصل برداشت انبه و در حجم مناسب (۳ تا ۵ کیلو و بیشتر) تهیه کنید. در این حالت، هزینه هر کیلو کمتر از خرید آماده میشود و کیفیت و حجم واقعی میوه بیشتر است.
2- چه عواملی باعث افزایش هزینه تهیه ترشی انبه خانگی میشوند؟
عوامل اصلی شامل:
-
خرید انبه خارج از فصل
-
استفاده از شیشه و بستهبندی گران
-
صرف زمان و انرژی بیشتر برای آمادهسازی
-
استفاده از ادویه و روغنهای باکیفیت
3- چگونه میتوان هزینه سرانه ترشی خانگی را کاهش داد؟
-
خرید انبه و ادویه در فصل مناسب و عمده
-
استفاده از شیشههای قابل استفاده مجدد
-
کاهش مصرف سرکه و روغن بدون افت کیفیت
-
برنامهریزی و تولید در یک مرحله به جای چند بار
4- آیا کیفیت ترشی خانگی واقعاً بهتر از انواع آماده است؟
بله. شما کنترل کامل روی:
-
انبه تازه و سالم
-
ادویههای طبیعی و بدون افزودنی
-
میزان نمک، سرکه و روغن
دارید که باعث افزایش طعم، ماندگاری و ارزش غذایی محصول میشود.
5- تهیه ترشی خانگی چقدر زمان میبرد؟
برای ۳ تا ۴ کیلو ترشی حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان مفید لازم است، شامل شستوشو، خردکردن انبه، آمادهسازی ادویه و بستهبندی.
با افزایش حجم، بازده اقتصادی بیشتر و هزینه سرانه کاهش مییابد.
6- آیا میتوان ترشی خانگی را چند ماه نگهداری کرد؟
بله، اگر شیشهها استریل شوند و ترشی در جای خشک و خنک نگهداری شود، میتواند ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری داشته باشد.
7- آیا هزینه اضافی برای مواد اولیه باکیفیت ارزش دارد؟
قطعاً. هزینه کمی بیشتر برای انبه تازه، ادویه طبیعی و سرکه سالم به شما ترشی خوشطعم، سالم و ارزشمند میدهد و از نظر اقتصادی و سلامتی در بلندمدت کاملاً توجیهپذیر است.